تراش برلیان یکی از انواع تراشی است که برای الماس و بسیاری از سنگ های قیمتی دیگر استفاده می شود. مهمترین مشخصه این نوع تراش، تعداد بسیار زیاد صفحات و وجه های چندگانه گوهر است.همچنین درخشش بسیار زیاد گوهر هایی با این نوع تراش شکل می گیرند از مزیت های به کار گیری این روش است. دلیل این درخشش نیز حالت مخروطی شکل گوهر تراشیده شده به شیوه برلیان است که باعث چرخش بیشتر نور در گوهر می شود.
به گفته محققین،قدمت استفاده از الماس در زیور آلات و جوهرات حداقل به قرن چهاردهم میلادی باز می گردد.در نتیجه پیشرفت تکنولوژی و توسعه ابزارآلات تراش جواهر این نوع تراشکاری گوهر پر ارزش به تدریج به تکامل رسیده است. تراش برلیان (Brilliant) نتیجه سال ها مطالعه علمی و عملی در برش انواع جواهرات است. این تراش به دلیل ایجاد طیف رنگی بسیار گسترده از محبوبیت فراوان برخوردار است و برای تمام سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی کاربرد دارد.
تراش Round Brilliant-Cut در سال 1919 توسط Marcel Tolkowsky توسعه یافت و درواقع نوعی راهنمای عمومی بود که شامل جنبه های مختلف برش الماس می شد، اما آنچه که امروزه استفاده می شود مدل ایده آل مارسل است.
GIA در مقاله ای در این باره می نویسد:
هر سطح کوچک در جواهرات و سنگ های قیمتی پتانسیل لازم برای تغییر جهت انعکاس نور را دارد. از این رو باید محاسباتی سه بعدی انجام شود تا مسیر بازتاب نور پیش بینی شود. از آنجایی که الماس ها با تقریب خوبی متقارن هستند ، نور از سمت های مختلف و با زوایای مختلفی وارد آن شده و این عامل نیاز به ارزیابی مجدد نتایج Tolkowsky را موجب می شود تا الماس به بهترین نحو بدرخشد.
جنبه مهم دیگری که Tolkowsky آن را نادیده گرفت میزان بازگشت نور درون الماس بود. وی تنها دو بار بازگشت نور را محاسبه کرده بود. درحالیکه ما می دانیم بخش مهمی از ظاهر الماس بخاطر وجود پرتو هایی نوری است که بیش از دو بار در سنگ چرخیده اند. در واقع بار دیگر میبینیم که توضیح Tolkowskyدرباره عملکرد الماس مفید، ولی با تکنولوژی دستگاه های امروزی ناقص است.
در تراش های امروزی برلیان ( Modern Round Brilliant (تصاویر 1 و 2)) 58 سطح مختلف ( بدون احتساب Culet 57 سطح) وجود دارد. در این تراش 33عدد تاج (Crown) و 25 عدد Pavilion موجود است(برای بررسی جزییات به تصاویر توجه نمایید)، البته باید گفت در دهه های اخیر جواهرتراشان در قسمت میانی تعداد سطح هایی دیگری می تراشند و در بعضی گوهر ها تعداد تراش بیشتری در بخش تاج و پایه بوجود می آورند. اما بسته به اندازه و محل تراش ممکن است برش، به تقارن سنگ قیمتی صدمه بزند بنابراین همواره باید به زاویه تراش توجه شود.
تراش جواهرات به شیوه اصلی نیازمند بهره مندی از دانش ،مهارت و ابزار دقیق است،اگر به این حرفه علاقه دارید می توانید در کلاس های آموزش گوهرتراشی آرگو شرکت کنید و یا از دستگاه های گوهرتراشی ما بهره مند شوید.
